Scheiden van tafel en bed: een waardevolle tussenweg

Artikel van de maand: ‘Scheiden van tafel en bed soms een waardevolle optie’

Elke maand voert één van onze Scheidingsplanners zelf het woord in een artikel. Het artikel kan bijvoorbeeld een persoonlijke ervaring beschrijven, ons werk toelichten of een specifiek onderwerp behandelen. Deze maand belicht Scheidingsplanner Norman Talma de waardevolle tussenweg die scheiden van tafel en bed kan zijn. In dit artikel legt hij uit wat deze vorm van scheiden inhoudt, voor wie het geschikt kan zijn en deelt hij een praktijkervaring uit zijn werk als Scheidingsplanner.

Wat is scheiden van tafel en bed?

Wanneer een huwelijk niet langer werkt, denken de meeste mensen automatisch aan een echtscheiding. Maar wist je dat er ook een minder bekende, maar in sommige gevallen heel waardevolle tussenweg bestaat? Deze juridische vorm heet scheiding van tafel en bed.

Scheiden van tafel en bed betekent dat je juridisch nog getrouwd blijft, maar je leven praktisch gezien los van elkaar voortzet. Je woont gescheiden en voert geen gezamenlijke huishouding meer, net als bij een 'gewone' scheiding. De procedure loopt via de rechtbank en is vrijwel identiek aan die van een echtscheiding. Er komt een beschikking van de rechter, waarin afspraken over bijvoorbeeld alimentatie, vermogen, woning en pensioen worden vastgelegd.

Maar anders dan bij een echtscheiding blijft het huwelijk wettelijk in stand. Dit kan voor sommige mensen bewust een reden zijn om voor deze vorm te kiezen.

Waarom kiezen mensen voor scheiden van tafel en bed?

De keuze voor een scheiding van tafel en bed is zeldzaam, maar er zijn situaties waarin het een bewuste en verstandige keuze is. Enkele redenen kunnen zijn:

• Religieuze overtuigingen: Sommige mensen willen of mogen vanwege hun geloof niet formeel scheiden.
• Financiële of fiscale redenen: Denk aan het behoud van bepaalde toeslagen of gunstige belastingregels.
• Pensioenrechten: Zoals in de praktijkervaring hieronder, kan het nabestaandenpensioen een doorslaggevende factor zijn.
• Zorgsituaties: Wanneer één van beide partners intensieve zorg nodig heeft, kan het juridisch getrouwd blijven voordelen bieden.

Praktijkvoorbeeld uit mijn werk als Scheidingsplanner

In mijn werk als Scheidingsplanner heb ik een situatie begeleid waarin een scheiding van tafel en bed de beste keuze bleek. Het ging om een ouder stel dat al jarenlang getrouwd was, maar de relatie was inmiddels uitgewerkt. Beiden wilden graag apart verder leven, maar een formele echtscheiding bracht een dilemma met zich mee.

De man had in zijn loopbaan een aanzienlijk pensioen opgebouwd, inclusief een goed nabestaandenpensioen. Zijn gezondheid was op dat moment erg kwetsbaar, en zijn (ex-)partner zou bij een formele echtscheiding het recht op dat nabestaandenpensioen verliezen. Dat was voor hen beiden onacceptabel, want ondanks dat de relatie over was, wilden ze elkaar niet financieel tekortdoen – zeker gezien de gezondheid van de man.

De oplossing? Een scheiding van tafel en bed. Zo konden ze allebei hun eigen weg gaan, zonder dat de vrouw haar aanspraak op het nabestaandenpensioen verloor. Ze hebben onder mijn begeleiding duidelijke afspraken gemaakt over financiën, huisvesting en erfrecht. Voor hen voelde dit als een respectvolle en pragmatische oplossing.

Juridische en praktische aandachtspunten

• Toestemming van de rechter: Ook voor scheiding van tafel en bed is een gerechtelijke procedure nodig. Dit kan op gezamenlijk verzoek of eenzijdig (met advocaat).
• Inschrijving bij de rechtbank: De beschikking van de rechter moet worden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank.
• Erfrecht en pensioen: Omdat je juridisch getrouwd blijft, blijf je ook elkaars erfgenaam, tenzij je dit anders regelt in een testament.
• Herstel of omzetting: Je kunt een scheiding van tafel en bed later omzetten in een echtscheiding, of ongedaan maken als je besluit bij elkaar terug te komen.

Is scheiden van tafel en bed iets voor jou?

Scheiden van tafel en bed is niet voor iedereen geschikt. Het is vaak juist in bijzondere gevallen – zoals gezondheidssituaties, pensioenvraagstukken of religieuze overwegingen – dat deze vorm van scheiden uitkomst biedt. Het is belangrijk om je goed te laten informeren en te laten begeleiden door een professional die niet alleen de juridische, maar ook de financiële en emotionele aspecten overziet.

Meer weten?

Wil je weten of deze vorm van scheiden passend is in jouw situatie? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek. Samen kijken we naar wat bij jullie situatie past – met oog voor recht, menselijkheid en toekomstbestendigheid.

Norman Talma - Scheidingsplanner Alkmaar - Anna Paulowna - Beverwijk - Den Helder - Schagen - Wieringerwerf -Zaandam

Vrijblijvende afspraak maken